Kuhl Racing推出改装版普拉多 正式亮相东京改装沙龙
![]() | Старонка ёсць часткай прав?л В?к?педы?. Пададзеных тут норм мусяць трымацца ?се ?дзельн?к?. Перад рэдагаваннем прав?л упэ?н?цеся, што на змены ёсць кансэнсус (згода) супольнасц?. Кал? ёсць сумневы, спачатку абмяркуйце змены на старонцы размо?. |
Уласнае даследванне (УД) — паняцце, ужыванае ? В?к?педы? для пазначэння неапубл?каваных факта?, аргумента?, канцэпцый, сцверджання? або тэорый. Таксама тычыцца кожных неапубл?каваных анал?за? або с?нтэзу апубл?каваных, як? вядзе да ?зн?кнення новых пункта? гледжання, або, словам? аднаго з заснавальн?ка? В?к?педы? Джым? Вэйлза, ра?назначна ?новаму аповеду або г?старычнай ?нтэрпрэтацы??.
В?к?педыя — не месца для ?ласных даследавання?. Спасылк? на крын?цы ? забарона ?ласных даследавання? складана звязаныя пам?ж сабой — ёсць тольк? адз?н шлях, каб паказаць, што вы не дэманструеце ?ласнае даследаванне — цытаванне а?тарытэтнай крын?цы, якая змяшчае ?нфармацыю, непасрэдна звязаную з тэмай артыкула, ? цвёрдае трыманне таго, што крын?ца кажа.
В?к?педыя:Не ?ласнае даследаванне (НУД або NOR) — адна з трох пал?тык, як?я тычацца зместу. ?ншыя дзве — В?к?педыя:Нейтральны пункт гледжання (НПГ або NPOV) ? В?к?педыя:Правяральнасць (С або V). Разам пал?тык? вызначаюць тып ? якасць матэрыялу, як? можа быць у артыкулах. У сувяз? з тым, што пал?тык? дапа?няюць адна другую, яны не могуць разглядацца ? тлумачыцца паасобку, ? а?тары В?к?педы? мусяць азнаём?цца з ус?м? трыма.
Што выключаецца?
[прав?ць зыходн?к]Найгало?нейшая прычына стварэння пал?тык? ?Не ?ласнае даследаванне? — не даць людзям з уласным? тэорыям? выкарысто?ваць В?к?педыю для прыцягнення ?ваг? да сва?х ?дэй.[1] Уласнае даследаванне ?ключае ? сябе асаб?стыя погляды чалавека, як? рэдагуе, пал?тычныя погляды, а таксама любыя неапубл?каваныя даследаванн? ц? с?нтэз апубл?каваных, як? вядзе да ?зн?кнення новага пункту гледжання. Любыя факты, пункты гледжання, ?нтэрпрэтацы?, азначэнн? ? аргументы, размешчаныя ? В?к?педы?, пав?нны быць нап?саныя паводле а?тарытэтнай крын?цы, якая датычыцца тэмы артыкула.
Рэдагаванне л?чыцца ?ласным даследаваннем, кал? яно роб?ць адно з наступнага:
- Яно распавядае пра тэорыю ц? метад вырашэння.
- Яно распавядае пра арыг?нальныя ц? нестандартныя ?дэ?.
- Яно ?тварае новыя тэрм?ны.
- Яно дае ц? ?жывае новыя тлумачэнн? для ?жо ?снуючых тэрм?на?.
- Яно ?водз?ць аргумент без цытавання а?тарытэтнай крын?цы', як? абазначае аспрэчванне ц? падтрымку ?ншай ?дэ?, тэоры?, аргумента ц? паз?цы?.
- Яно ?водз?ць анал?з ц? с?нтэз прызнаных факта?, ?дэй, паз?цый ц? аргумента?, мадэлюючы прыватны выпадак, спрыяльны для рэдактара, без спасылк? на а?тарытэтную крын?цу.
- Яно ?водз?ць ц? выкарысто?вае неалаг?зм без спасылк? на а?тарытэтную крын?цу.
Крын?цы
[прав?ць зыходн?к]А?тарытэтныя крын?цы
[прав?ць зыходн?к]Любы матэрыял, як? з’я?ляецца спрэчным ц? выглядае спрэчным, мус?ць падмацо?вацца спасылкам?на а?тарытэтныя крын?цы. Матэрыялы, як?я л?чацца ??ласным? даследаванням??, згодна з азначэннем, дадзеным у гэтай пал?тыцы, — гэта матэрыялы, да як?х нельга знайсц? а?тарытэтнай крын?цы. Таму так?я матэрыялы л?чацца ?ласнай думкай в?к?педыста, як? ?х дада?. Адз?ны шлях даказаць, што твая праца не з’я?ляецца арыг?нальным даследаваннем, — прадэманстраваць а?тарытэтную крын?цу, у якой выказваюцца тыя самыя думк? ц? ?жываюцца тыя самыя аргументы, як ? ? Вас.
Тут няма дакладнага азначэння для слова ?а?тарытэтны?, але большасць з вас добра разумее значэнне гэтага слова. Наогул, найбольш а?тарытэтным? крын?цам? з’я?ляюцца кн?г? ? часоп?сы, надрукаваныя ва ун?верс?тэтах, асно?ныя газеты, часоп?сы, надрукаваныя вядомым? выдавецтвам?. Як прав?ла, чым больш людзей занятыя праверкай факта?, анал?зам ?нфармацы?, вывучэннем зап?са?, тым больш крын?ца а?тарытэтная. Матэрыял, выдадзены самастойна на паперы ц? ? сец?ве, звычайна не л?чыцца а?тарытэтным, але глядз?це выключэнн? ? В?к?педыя:Правяральнасць.
Першасныя, другасныя ? трац?чныя крын?цы
[прав?ць зыходн?к]- Першасныя крын?цы — дакументы або людз?, звязаныя з с?туацыяй, пра якую п?шацца артыкул. Сведка транспартнага здарэння — першасная крын?ца. Каротк? змест прамовы прэз?дэнта, падрыхтаваны ? Адм?н?страцы? — першасная крын?ца. Першасным? крын?цам?, апубл?каваным? ? а?тарытэтных крын?цах, можна карыстацца ? В?к?педы?, але вельм? акуратна, бо ?х лёгка няслушна выкарыстаць. З гэтай прычыны кожны чалавек — без спецыяльных веда? — як? чытае першасную крын?цу, мус?ць мець магчымасць праверыць, што гэтая крын?ца не супярэчыць прав?лам В?к?педы?. Кожная ?нтэрпрэтацыя матэрыяла? першаснай крын?цы з’я?ляецца другаснай крын?цай.
- Прыкладам? першасных крын?ц з’я?ляюцца археалаг?чныя артэфакты, фатаграф??, матэрыялы газет, у як?х падаецца ?нфармацыя з першых вусна?, без анал?зу або каментарыя? ?ншага матэрыялу, г?старычныя дакументы, як летап?сы, вын?к? перап?са? насельн?цтва, в?дэа, пратаколы пасяджэння?, вын?к? выпрабавання? або ?нтэрв’ю; падл?чаныя вын?к? апытання?; лабараторныя нататк? або высновы палявых эксперымента? ц? наз?рання?; а таксама мастацк?я творы, напрыклад, вершы, п’есы, сцэнары?, раманы, к?наф?льмы, в?дэазап?сы ? тэлев?з?йныя праграмы.
- Другасныя крын?цы заснаваны на першасных крын?цах, абагульняюць ?х, ?нтэрпрэтуюць, анал?зуюць, с?нтэзуюць або спрабуюць патлумачыць. Анал?з журнал?ста або каментарый транспартнага здарэння, заснаваны на аповедах сведка? — другасныя крын?цы. Анал?з газеты ?Нью-Йорк Таймс? ? каментарый прэз?дэнцкай прамовы — другасныя крын?цы. Г?старычная ?нтэрпрэтацыя заняпаду Рымскай ?мперы? або анал?з г?старычнасц? ?суса Хрыста — другасныя крын?цы. Артыкулы В?к?педы? пав?нны грунтавацца на а?тарытэтныя, правяральныя, апубл?каваныя другасныя крын?цы, кал? гэта магчыма. Гэта значыць, мы падаем набор пункта? гледжання, як?я можна праверыць, ? аргументы вядомых людзей, а не ?нтэрпрэтацыю першасных крын?ц в?к?педыстам?.
- Трац?чныя крын?цы — публ?кацы?, напрыклад, энцыклапеды?, як?я абагульняюць другасныя, а часам ? першасныя, крын?цы. В?к?педыя — трац?чная крын?ца.
Уласнае даследаванне, якое стварае першасную крын?цу, забаронена. Аднак, даследаванне, якое ?ключае збор ? арган?зацыю ?нфармацы? з ?сных першасных ?/або другасных крын?ц, вядома, тольк? в?таецца. Усе артыкулы ? В?к?педы? пав?нны грунтавацца на ?нфармацы?, сабранай з апубл?каваных першасных ? другасных крын?ц. Гэта не ??ласнае даследаванне?; гэта ?даследаванне, заснаванае на крын?цах?, ? гэта аснова нап?сання энцыклапеды?.
Нягледзячы на тое, што большасць артыкула? грунтуецца на другасных крын?цах, ёсць рэдк?я выпадк?, кал? яны могуць цалкам грунтавацца на першасных крын?цах (як, напрыклад, бягучыя падзе? або сп?с прававых акта?). Артыкул або частка артыкула, якая грунтуецца на першаснай крын?цы, мус?ць (1) тольк? ап?сваць тэз?с або тэму, дакладнасць ап?сання мус?ць лёгка спра?джваецца кожным разумным, адукаваным чалавекам без спецыяльных веда?, ? (2) не раб?ць анал?зу, с?нтэзу, ?нтэрпрэтацы?, тлумачэння? або ацэнк?. Удзельн?к?, як?я грунтуюць свой уклад выключна на першасных крын?цы, мусяць п?льна сачыць за выкананнем гэтых дзвюх умо?.
Спалучэнне апубл?каванага матэрыялу для прасо?вання новай думк?
[прав?ць зыходн?к]Удзельн?к? часта робяць памылку, думаючы, што кал? А апубл?кавана ? а?тарытэтнай крын?цы ? Б апубл?кавана ? а?тарытэтнай крын?цы, то А ? Б можна ?жываць разам у артыкуле, каб даказаць сцверджанне В. Аднак гэта прыклад спалучэння апубл?каванага матэрыялу для прасо?вання новай думк? ? трактуецца як уласнае даследаванне.[2] ?А ? Б, адсюль В? дазваляецца тольк?, кал? а?тарытэтная крын?ца апубл?кавала гэты аргумент адносна тэмы артыкула.
Цытаванне сябе
[прав?ць зыходн?к]Гэтая пал?тыка не забараняе карыстальн?кам са спецыяльным? ведам? дадаваць свае веды ? В?к?педыю, але забараняе выкладанне ?х асаб?стых веда? без цытавання крын?ц. Кал? адз?н з а?тара? выда? вын?к? свайго даследавання ? а?тарытэтным выдавецтве, то ён можа цытаваць гэтую крын?цу, пакуль п?ша ад трэцяй асобы ? прытрымл?ваецца пал?тык? НПГ. Глядз? таксама паз?цыю па вырашэнн? канфл?кта? В?к?педы?.
Уласныя выявы
[прав?ць зыходн?к]Малюнка? датычыцца мноства выключэння? з гэтай пал?тык?: стварэнне фатаздымка? ? малюнка? удзельн?кам? ? выкладанне ?х пад л?цэнз?яй GFDL ц? ?ншай свабоднай л?цэнз?яй для ?прыгожвання артыкула? в?таецца. Гэта звязана з тым, што звычайна малюнк? не дэманструюць неапубл?каваныя ?дэ? ц? аргументы ? не супрацьстаяць асно?най ?дэ? пал?тык? НУД. Таксама з-за закона пра а?тарск?я правы ? шматл?к?х кра?нах ? ?х аднос?нах да стварэння свабоднай энцыклапеды?, ?снуе давол? мала малюнка?, дазволеных для публ?кацы?, як?я мы можам узяць ? выкарыстаць. Малюнк? ?дзельн?ка? В?к?педы? запа?няюць гэты прабел.
Недахоп дазволу выкарыстання ?ласных фатаздымка? — магчымасць карыстальн?ка? займацца мантажом ? ман?пуляцыям? з фатаграф?ям?, каб сказ?ць факты ц? пункты гледжання, паказаныя на малюнку. Выявы, над як?м? праводз?л?ся так?я ман?пуляцы?, пав?нны быць адпаведна пазначаныя ? перамешчаныя ? В?к?педыя:Малюнк? для выдалення, кал? ман?пуляцыя шкодз?ць энцыклапедычнай вартасц? малюнка. Малюнк?, як?я ?трымл?ваюць уласныя даследаванн? ? любым ?ншым выглядзе, не дазваляюцца, як, напрыклад, дыяграма атама вадароду з дэманстрацыяй дадатковых часц?ц, як?я вынайша? стваральн?к малюнка.
Звязаныя прав?лы
[прав?ць зыходн?к]Правяральнасць (С або V)
[прав?ць зыходн?к]Прав?ла для дадавання ? В?к?педыю — Правяральнасць, а не пра?да. Патрабуючы, каб В?к?педыя ?трымл?вала тольк? факты, сцверджанн?, тэоры?, ?дэ?, думк? ? аргументы, як?я ?жо был? апубл?каваныя а?тарытэтным? крын?цам?, прав?лы ?Не ?ласнае даследаванне? ? ?Правяральнасць? узмацняюць адна адну.
Нейтральны пункт гледжання (НПГ або NPOV)
[прав?ць зыходн?к]Забарона на публ?каванне ?ласных даследавання? абмяжо?вае магчымасць паказваць сваё ?ласнае ста?ленне да прадмета артыкула. З-за важнасц? ?ключэння ?нфармацы?, якую можна спра?дз?ць, створанай ?ншым? людзьм?, гэтая пал?тыка стымулюе ?ключэнне розных пункта? гледжання ? артыкул. З гэтага вын?кае, што пал?тыка ?Не ?ласнае даследаванне? узмацняе Пал?тыку НПГ. Амаль за?сёды ?снуе шмат пункта? гледжання на пэ?ную тэму. У некаторых выпадках няма адз?най паз?цы?, тэма дрэнна даследавана ? г.д. Н?водз?н асобны в?к?педыст не адказвае за перадачу ?с?х пункта? гледжання ? артыкуле, але пры сумесным нап?санн? гэтая тэма мус?ць разглядацца з розных бако?, паказвацца, як распа?сюджана гэтая паз?цыя ? ц? з’я?ляецца яна паз?цыяй большасц? ц? меншасц?.
Уключэнне паз?цы?, распа?сюджанай тольк? сярод вузкай меншасц?, можа ?трымл?ваць уласныя даследаванн?. Джым? Вэйлз, адз?н з заснавальн?ка? В?к?педы?, кажа пра гэта:
- Кал? Ваш пункт гледжання дам?нуе, то можна лёгка падмацаваць яго спасылкам? на а?тарытэтныя крын?цы.
- Кал? Ваш пункт гледжання распа?сюджаны ? значнай меншасц?, то не пав?нна скласц? праблемы назваць асно?ных прадста?н?ко?, як?я яго прытрымл?ваюцца.
- Кал? ваш пункт гледжання распа?сюджаны тольк? ? вельм? маленькай групе людзей, то — не залежна ад таго, пра?да гэта ц? не, незалежна ад таго, ц? можаце Вы гэта даказаць ц? не — гэта не пав?нна ?трымл?вацца ? В?к?педы?, за выключэннем, можа, некаторых службовых ц? дапаможных артыкула?. У В?к?педы? няма месца для ?ласных даследавання?." [3]
?ншыя за?ваг?
[прав?ць зыходн?к]- Некаторыя старонк? был? створаныя для даследавання?, звязаных з В?к?педыяй, як, напрыклад, В?к?педыя:Аддзел статыстык? ? В?к?педыя:В?к?Праект В?к?медыя. Гэтыя старонк? могуць утрымл?ваць уласныя даследаванн?, як?я датычацца тольк? праекта?, звязаных з В?к?педыяй. Уласныя даследаванн?, аб’ектам як?х В?к?педыя не з’я?ляецца, таксама не пав?нны з’я?ляцца на гэтых старонках.
- Мета-В?к? дазваляе арыг?нальныя даследаванн?, напрыклад, m:research, m:Wikiresearch, m:Wikimedia Research Network, m:wikiversity, m:category:research, ? m:statistics.
- Некаторыя старонк? ? стыл? В?к?педы? дазваляюць уласныя даследаванн?, але яны не з’я?ляюцца часткай Фонда В?к?меды?, як, напрыклад, Wikinfo, Everything 2 ? Urban Dictionary.
- В?к?нав?ны дазваляюць уласныя рэпартажы. Шукай падрабязную ?нфармацыю тут: Старонка ?ласных рэпартажа? на В?к?нав?нах.
Зноск?
- ↑ Адз?н са стваральн?ка? В?к?педы?, Джым? Вэйлз, патлумачы? узн?кненне пал?тык? ?Не ?ласнае даследаванне? наступным чынам: ?Выраз ?уласнае даследаванне“ узн?к першапачаткова для таго, каб пазбегнуць ф?з?чных выдумак, як?х шмат у сец?ве. Асно?ная канцэпцыя наступная: можа быць давол? складана для нас прыняць прав?льнае рашэнне, ц? з’я?ляецца асобная тэорыя пра?дай, ц? не. Мы не можам спрабаваць вызначыць, якая з чы?хсьц? новых ф?з?чных тэорый дзейн?чае; мы не маем рэсурса? займацца гэтым. Але мы можам правяраць, ц? сапра?ды гэтая тэорыя была надрукавана ? а?тарытэтных часоп?сах ц? ? а?тарытэтным выдавецтве. Гэта надзейны спосаб пазбегнуць развязання спрэчак, бо гэтыя спрэчк? будуць развязвацца людзьм?, нашмат лепш падрыхтаваным? да гэтага. Той самы прынцып будзе ?жывацца для вызначэння г?старычнай пра?ды?. (Wales, Jimmy. ?Original research?, 2 снежня 2004 года)
- ↑ Джым? Вэйлз. ?Original research?, 6 студзеня 2004.
- ↑ Джым? Вэйлз. ?WikiEN-l roy_q_royce@hotmail.com: --A Request RE a WIKIArticle--?, 29 верасня 2003.
Гл. таксама
[прав?ць зыходн?к]- Джым? Вэйлз. Crackpot articles, сп?с л?ставання, 12 л?пеня 2003.
- Джым? Вэйлз. ?NPOV and 'new physics'?, сп?с л?ставання, 26 верасня 2003.
- Academic Publishing Wiki — В?к?, у якой в?таюцца ?ласныя даследаванн?